ทักษะที่จำเป็น คนปี หนู

หลังจากที่เราได้ผ่านทศวรรษแห่งการ Disruption ด้วยการก้าวย่างที่องอาจ เราก็จะได้เข้าสู่กระบวนการของการ Disruption ที่จริงจังกันสักทีนะครับ ทศวรรษที่ผ่านมาเราจะเห็นได้ว่า ใครก็ตามที่ทำอะไรแบบเดิม ๆ คิดแบบเดิม ๆ จะไม่สามารถก้าวตามผู้นำได้ทัน เพราะโลกทุกวันนี้เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว บางสิ่งบางอย่างมาเร็วตามกระแส ก็ถูกพัดพาไปเร็วตามกระแสของโลกาภิวัตน์เช่นกัน จากความเปลี่ยนแปลงเช่นนี้แล้ว ในทศวรรษใหม่เราจะต้องเพิ่มเติมเสริมทักษะการทำงานอะไรบ้างที่จะทำให้เราอยู่รอด ไม่สิจะทำให้เราเป็นผู้นำที่เร็วกว่าคนอื่น ๆ ได้ในปี 2020 และในปีต่อ ๆ ไป

 

1. ความสามารถในการวิเคราะห์ข้อมูล หรืออ่านนัยสำคัญของข้อมูลได้

ข้อมูลเป็นเครื่องมือสำคัญและจำเป็นของการดำเนินงานในแต่ละองค์กร โดยเฉพาะอย่างยิ่งในยุคของการแข่งขันสูง เปรียบเสมือนกับเป็นเชื้อเพลิงในการขับเคลื่อนองค์กรก็ว่าได้ ซึ่งไม่ได้หมายความว่ามีข้อมูลมากมายแล้วจะดีต่อองค์กร ไม่เช่นนั้นก็คงจะเข้ากับสุภาษิตว่า “ความรู้ท่วมหัว เอาตัวไม่รอด” ข้อมูลท่วมองค์กรแต่ไม่มีประโยชน์ ซึ่งก็อาจจะทำให้เราเสียเปรียบองค์กรอื่น ๆ ได้

ดังนั้น ทักษะหนึ่งที่ควรจะเสริมเข้ามาก็คือ “ความสามารถในการอ่านข้อมูล” วิเคราะห์ข้อมูลตลอดจนนัยสำคัญที่ซ่อนเร้นอยู่ในข้อมูลที่มีอยู่ เพื่อให้สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้อย่างเต็มที่ “อ่านออกก่อน รู้ก่อน ถึงเส้นชัยก่อน” / AI ทำได้มั้ยล่ะ?

 

2. การคิดเชิงวิพากษ์

องค์กรยุคใหม่สมัยนี้ ไม่เคยเลยที่จะขาดแคลนข้อมูล เพราะมันมีอยู่ทั่วไป ค้นหาได้ง่ายมาก แต่เราจะรู้ได้อย่างไรว่าข้อมูลเหล่านั้นเป็นข้อมูลที่เชื่อถือได้ หรือเป็นข้อมูลหลอกที่เข้ามาปั่นหัวเราเล่น ๆ ข้อมูลปลอม ๆ หลอก ๆ จะส่งผลให้องค์กรก้าวไปสู่ความสำเร็จได้ยากขึ้น หากเลวร้ายกว่านั้นก็อาจจะพบกับวิกฤติได้

ดังนั้น สืบเนื่องจากทักษะแรกที่ต้องอ่านข้อมูลให้เป็นแล้ว การคิดเชิงวิพากษ์จะทำให้เราระมัดระวังมากขึ้น ระมัดระวังนะครับ ไม่ใช่ระแวง หัดใส่หมวกสีดำที่ไม่ไว้วางใจอะไรง่าย ๆ อย่าเพิ่งเชื่อข้อมูลง่าย ๆ เพียงแค่เห็นครั้งแรก ตรวจสอบ สอบทานจนมั่นใจว่าข้อมูลนั้นคือข้อมูลจริงแล้วจึงนำมาใช้งาน / AI ทำได้มั้ยล่ะ?

 

3. เป็นผู้เข้าใจและเข้าถึงเทคโนโลยี

สมัยนี้อะไรก็เทคโนโลยี นับวันเรานำเทคโนโลยีมาใช้ในการทำงานหรือแม้กระทั่งใช้ชีวิตประจำวันกันมากขึ้น ทศวรรษนี้และต่อไป เราจะพบกับคำว่า AI (Artificial Intelligence), Internet of Things (IoT), Virtual Reality, Robotics หรือคำอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องมากขึ้น และเราจะไม่รู้ก็ไม่ได้ซะด้วย ผมเชื่อว่า อนาคตจะยังมีอีกหลายคำตามมาแน่นอน แล้วเราก็ไม่ยุ่งกับมันก็ไม่ได้ซะด้วย เราไม่ยุ่งแต่มันก็จะมายุ่งกับเรา การทำงานไม่ว่าจะตำแหน่งไหน หน้าที่อะไร ล้วนเกี่ยวข้องและสัมพันธ์กับเทคโนโลยีทั้งสิ้น เพราะมันจะอำนวยความสะดวกให้เราทำงานได้เร็วขึ้น มีประสิทธิภาพมากขึ้น ผมย้ำนะครับ ว่าทุกตำแหน่ง ทุกคน ไม่เว้นแม้แต่พนักงานโรงงาน

ดังนั้น มีเทคโนโลยีอะไรใหม่ ๆ เกิดขึ้น ต้องเรียนรู้ ศึกษาเพื่อนำมาใช้ในการทำงาน เราจะได้ล้ำหน้าคนอื่น ๆ เสมอ / อย่าให้ AI มาควบคุมเรา เราต้องใช้มัน

 

4. ความสามารถในการยืดหยุ่นและปรับตัว

ไดโนเสาร์สูญพันธุ์ เพราะไม่สามารถปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวดล้อมได้ ดังนั้นหากเราจะอยู่รอดในสภาวะความเปลี่ยนแปลง ต้องปรับตัวครับ เพราะว่าอะไรที่มันสำคัญและดีเลิศในอดีต ก็ไม่ได้หมายความว่าจะยังคงสุดยอดในปัจจุบันและวันพรุ่ง วิกฤติการณ์เรื่องหนึ่งก็คือ บุคลากรไม่คิดที่จะเรียนรู้และพัฒนาตนเองสำหรับทักษะใหม่ ๆ ซึ่งจะส่งผลต่อความสามารถขององค์กรโดยรวมไปด้วย

ดังนั้น บุคลากรขององค์กรที่จะอยู่รอดและเป็นที่ต้องการขององค์กร จะต้องเรียนรู้ ปรับตัวอย่างยืดหยุ่นเพื่อพร้อมที่จะรับแนวคิดและแนวทางการทำงานใหม่ ๆ อยู่เสมอ เพราะถ้าคุณหยุดอยู่กับคำว่า “พอแล้ว” “พัฒนาไปทำไม” คุณก็จะเป็นคนแรกที่ถูกทดแทนด้วย AI

 

5. ความคิดสร้างสรรค์ ที่สรรค์สร้างความสำเร็จ

แม้ว่า AI จะมีบทบาทมากขึ้นในปัจจุบันนี้ แต่ก็ยังไม่สามารถอยู่เหนือคนทำงานบางกลุ่มได้ โดยเฉพาะกลุ่มที่สร้างสรรค์ AI ขึ้นมาใช้งาน อย่าลืมนะครับว่า AI ไม่สามารถสร้างตัวเองได้ คนกลุ่มนี้แหละครับที่มีความคิดที่สร้างสรรค์ คิดต่างจากคนอื่น ๆ ซึ่งการคิดสร้างสรรค์นี้ เกิดขึ้นได้กับทุก ๆ คนที่พยายามเรียนรู้ พยายามคิดอย่างต่อเนื่องเพื่อปรับตัว เพื่อสร้างสรรค์สิ่งใหม่ให้องค์กรพัฒนาขึ้น ซึ่งเป็นที่ต้องการขององค์กรยุคใหม่ที่ต้องการแนวทางการทำงานใหม่ ๆ เสมอจากการคิดและการสร้างสรรค์ของคน

ดังนั้น คนที่มีความคิดสร้างสรรค์ คิดสิ่งใหม่ ๆ อย่างต่อเนื่องโดยไม่ต้องถูกใส่โปรแกรม (สั่ง) คือคนที่องค์กรยุคใหม่ต้องการตัวอย่างมาก / AI สร้างสรรค์เองไม่ได้ ต้องถูกตั้งโปรแกรม (อนาคตไม่แน่) เราไม่ต้องถูกตั้งโปรแกรม คิดเองได้ครับ

 

6. ความฉลาดทางอารมณ์

คนเราเก่งอย่างเดียวก็ทำงานร่วมกับคนอื่น ๆ ให้ก้าวหน้าอย่างลำบาก อีกมุมหนึ่งของคนที่ประสบความสำเร็จนั่นก็คือ EQ พูดกันง่าย ๆ ก็คือการควบคุมอารมณ์ของตนเองในสถานการณ์ต่าง ๆ นอกจากนี้ก็ยังสามารถเข้าใจอารมณ์ความรู้สึกของคนรอบข้าง จนกระทั่งจัดการกับอารมณ์หรือใช้ประโยชน์จากอารมณ์ของคนรอบข้างมาเป็นพลังผลักดันสู่ความสำเร็จก้าวหน้าได้ด้วย เรื่องพวกนี้ฝึกกันได้ครับ

เรื่องนี้ที่สำคัญ เพราะอารมณ์นั้นถ่ายทอดกันได้ จากคนหนึ่งไปสู่อีกคนหนึ่ง เรียนรู้อารมณ์ตนเองเพื่อไม่ให้ตกเป็นเหยื่อของสถานการณ์ เรียนรู้อารมณ์คนอื่น เพื่อหาแนวทางการจัดการตนเองในการปฏิสัมพันธ์กับคน ๆ นั้น / AI วิเคราะห์อารมณ์คนได้ป่าว?

 

7. ความสามารถในการทำงานร่วมกับวัฒนธรรมที่แตกต่าง

ในองค์กรที่เราทำงาน ประกอบไปด้วยเพื่อนร่วมงานที่มีความแตกต่าง หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็น เพศ การศึกษา ศาสนา ความเชื่อ สังคมแวดล้อมที่เติบโตมา และอื่น ๆ อีกมากมาย การปรับตัวให้เข้ากับความหลากหลายนี้เป็นคุณสมบัติที่สำคัญของมนุษย์เรา เพื่อรักษาน้ำใจตลอดจนสัมพันธภาพอันดีงามในการทำงานร่วมกันในองค์กร คนที่เปิดใจยอมรับ ปรับตัวเพื่อให้ทำงานได้กับคนประเภทต่าง ๆ ได้ จะส่งผลให้เกิดการเรียนรู้มากขึ้น ได้รับความช่วยเหลือจากเพื่อนร่วมงานมากขึ้น และสุดท้ายก็จะมีความสุขในการทำงาน เพราะการเรียนรู้เรื่องนี้จะเป็นพื้นฐานของการทำงานร่วมกันในองค์กรให้ประสบความสำเร็จและมีความสุขที่สุด / เลิกงานปุ๊บ AI ก็ถูกเก็บไปช็อปปิ้งกับเราไม่ได้

 

8. นิสัยของผู้นำ

ว้าว ว้าว ว้าว ไม่ว่ากี่ยุค กี่สมัย เรื่องนี้ก็ยังคงถูกหยิบยกมาพูดถึงเสมอว่าเป็นทักษะที่ทุกคนควรจะมี ย้ำว่าทุกคนนะครับ ไม่จำเป็นว่าจะต้องเป็นคนที่มีตำแหน่งเป็นหัวหน้า ผู้บริหารเท่านั้น เพราะนี่คือนิสัยไม่ใช่ตำแหน่ง ดังนั้นแล้วไม่ว่าจะเราจะอยู่ในยุคไหน ภาวะผู้นำก็ยังคงเป็นทักษะและอุปนิสัยที่จำเป็นสำหรับผู้ที่จะก้าวไปสู่ความสำเร็จทั้งในด้านการงานและในด้านสังคมกับคนรอบข้าง ซึ่งจะเห็นได้ว่าองค์กรที่ประสบความสำเร็จ ล้วนมีผู้นำที่เข้มแข็งและมีภาวะผู้นำในการบริหารงาน / AI ยังไม่เคยนำใครเลยนะ

 

9. ความสามารถในการตัดสินใจ

แม้ว่า AI จะสามารถประมวลผลข้อมูลแล้วสรุปผลให้เราได้ แต่นั่นก็เป็นเพียงการประมวลผลจากข้อมูลดิบ (Data) เท่านั้น และที่มนุษย์เราทำได้มากกว่านั้นก็คือ การดำเนินการตัดสินใจไปตามขั้นตอน ข้อมูลตามสถานการณ์และคำนึงถึงผลกระทบที่มีต่อการดำเนินงานของแผนกอื่น ๆ ในองค์กร ตลอดจนผลกระทบทางจิตใจของเพื่อนร่วมงาน พร้อมหาทางจัดการแก้ไขสถานการณ์ดังกล่าวได้เป็นอย่างดี AI อาจจะประมวลผลได้ แต่ยังไม่สามารถนำสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในขณะนั้นมาประมวลผลได้ทันทีในสถานการณ์ฉุกเฉินที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน พร้อมกับยังไม่สามารถให้เหตุผลของการตัดสินใจให้ผู้อื่นยอมรับได้อีกด้วย

ดังนั้น ทักษะการตัดสินใจ จึงเป็นอีกทักษะหนึ่งที่ควรจะมีการพัฒนาในการทำงานยุคใหม่ ที่มีความเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วและรุนแรง

 

10. การทำงานร่วมกัน

เมื่อองค์กรยุคใหม่กำลังมองหาความรุ่งโรจน์ มองหาความสำเร็จที่แตกต่างอย่างมั่นคง ทักษะของบุคลากรที่องค์กรอยากให้มีก็คือ “การทำงานร่วมกัน” ซึ่งจะเรียกว่าทักษะก็ไม่เชิงนะครับ ก็ขึ้นอยู่กับอุปนิสัยของบุคลากรด้วยเป็นสำคัญ ลองคิดดูนะครับว่า องค์กรต้องการคนแบบไหนระหว่าง คนที่ทำงานแล้วเข้ากับคนอื่น ๆ แผนกอื่น ๆ ได้เป็นอย่างดี กับคนที่ทำงานแล้วมีปัญหาขัดแย้งกับคนอื่น ๆ ไปทั่ว

ดังนั้น ทักษะหรืออุปนิสัยนี้จึงเป็นสิ่งจำเป็น ไม่ว่าจะอยู่ในยุคสมัยไหนก็ตาม แต่ขอร้องเถอะ เลิกจัด Team Building ที่ต้องไป Walk Rally หรือทำกิจกรรมต่างจังหวัดซะที ถ้ากลับมาแล้วไม่มีมาตรการพัฒนาต่อเนื่อง เพราะมันไม่มีประโยชน์ครับ

นี่คือทักษะที่จำเป็นในการทำงานยุคใหม่ ทศวรรษใหม่ที่กำลังจะถึงนี้ อย่าหยุดเรียนรู้ อย่าหยุดพัฒนา อย่าหยุดยกระดับตนเองให้เป็นคนที่องค์กรต้องการและ AI แทนไม่ได้ ในอนาคต AI อาจจะทำตามทักษะข้างต้นได้ แต่คนคุณภาพจะหาทักษะใหม่ ๆ เพื่อหนี AI ออกไปอีก เรียนรู้ต่อเนื่องครับ